Năm 18

Có lần tôi nghe được một câu nói giật mình là “Thanh niên 18 nào cũng vào đời với đầy ước mơ và khát vọng. Chỉ có điều, đến lúc hiểu chuyện hơn một chút rồi, ước mơ của ai cũng sẽ trở thành mua nhà, mua xe…”.

Hôm nay là ngày các sĩ tử biết điểm thi tốt nghiệp của mình. Bản thân tôi cũng có vài điều muốn nhắn gửi dành cho các bạn trẻ và cả những người vẫn đang chơi vơi trên chặng đường đi tìm vị trí của bản thân giữa cuộc sống. Cho dù bạn có bước chân qua cánh cổng của trường đại học hay không, cũng đừng nghĩ nó là điểm cuối của cuộc đời. Thậm chí, hành trình tuổi trẻ của bạn giờ mới thực sự bắt đầu.

Đừng quá mơ mộng về câu chuyện của các tỷ phú bỏ học. Đã là con người có đầu óc, tố chất và tham vọng như vậy thì dù có ở trong trường hay không, họ vẫn sẽ không ngừng học. Cũng đừng nghĩ rằng tấm bằng của một trường đại học danh tiếng là thứ có thể khiến bạn tự tin hét giá khi đi phỏng vấn tuyển dụng. Nó thật ra cũng chỉ là thứ để bạn khoe lúc chưa có cách nào chứng minh năng lực làm việc của bản thân thôi.

Cuộc đời này có nhiều thứ rất bất ngờ, sự thật thậm chí còn có thể khác hẳn với những gì bạn được biết qua internet. Chúng ta đang sống ở thời đại mà mỗi thông tin được chia sẻ trên mạng đều mang một mục đích thao túng hay tư lợi cho ai đó. Nếu bạn muốn biết cuộc sống thật sự như thế nào, bạn sẽ phải học cách tự đi nhìn mọi thứ bằng đôi mắt của mình. Đến khi nhìn thấy cả những thứ không tốt đẹp rồi, vẫn là bằng ý chí của riêng mình tự tìm nghị lực để đứng lên sống tiếp.

Tôi vẫn tin rằng ở một vài khoảnh khắc nào đó trong tuổi trẻ, bạn sẽ cảm nhận được rằng đây là những tháng ngày đẹp nhất mà cuộc đời mình trải qua. Nhưng ở phần lớn thời gian còn lại, bạn sẽ thấy tuổi trẻ thực sự là khoảng thời gian địa ngục nhất của đời người. Bởi đó là những tháng ngày mà bạn phải tập làm quen với những gì khắc nghiệt của cuộc sống khi mà bản thân vẫn còn chưa có gì cả. Người trẻ cũng là những người sống không biết điều vì chưa hiểu chuyện, ở trong thế giới của họ có vô vàn sự đau lòng và thị phi.

Có một thứ mà không trường học nào có thể dạy bạn được. Đó là cách nhìn người. Sống giữa xã hội hiện đại này, biết chọn bạn mà chơi, biết chọn công ty đáng để phấn đấu, biết chọn cách để sống là một trong những nhân tố lớn nhất tạo nên thành công. Biết nhìn người cũng giống như có được một thứ la bàn để bạn tự lần mò được giữa cuộc đời thật giả lẫn lộn này. Tiếc rằng để có năng lực ấy, mỗi người đều phải dành ít nhất 10 năm lăn lộn qua đủ môi trường để nhìn thấy mọi góc độ trong các kiểu nhân cách mới tự rút tỉa cho bản thân những bài học sinh tồn quý giá được. 

Có lẽ bạn đã từng nghe câu nói về việc mỗi người trên đời đều có ba bộ mặt. Bộ mặt xã giao thứ nhất dành cho tất cả mọi người. Bộ mặt thứ hai, bạn chỉ thể hiện cho những người thân tình biết. Bộ mặt thứ ba là những thứ bạn chỉ giấu riêng, không cho ai biết cả. Thật ra đó vẫn còn là một cách nói giảm nói tránh. Bởi bộ mặt thứ ba ấy mới là nơi mà một người cất giữ những suy nghĩ tiêu cực, tổn thương, bẩn thỉu, bệnh hoạn và tàn độc nhất của chính mình. Đó mới là thứ ảnh hưởng nhiều nhất đến cách họ sống, hành động và mưu toan.

Ở trên mạng, mọi người vẫn dành cho nhau những lời miệt thị và công kích một cách dễ dàng, bởi vì tính ẩn danh của internet tạo điều kiện cho họ thể hiện những suy nghĩ ở bộ mặt thứ ba ấy mà không sợ người khác biết. Đến khi gặp mặt ở ngoài đời, bằng bộ mặt xã giao, tất cả mọi người vẫn đều tay bắt mặt mừng. Có rất nhiều người yêu quý bạn, nhưng không hề sẵn lòng đứng lên bảo vệ bạn. Hiểu được điều này càng sớm, bạn sẽ càng tránh được nhiều chuyện ngỡ ngàng không đáng có.

Cũng đừng bận tâm đến quan điểm của người khác về mình. Ở trong tâm trí của người khác, “bạn” cũng chỉ là một ý niệm để họ thoả mãn cái tôi. Không ai muốn bản thân thua kém cả, nên ở trong đầu, những người xấu tính vẫn thường dìm người khác xuống. Dù cho bạn có cố gắng hoàn hảo đến mấy, người khác vẫn sẽ nhìn thấy điểm xấu của bạn để chê. Thậm chí, bạn càng thành công thì sẽ chỉ càng tạo ra nhiều đố kỵ. Thứ đẳng cấp cao nhất về tâm thế tự tin chính là hiểu được dù người khác chê bạn, cũng không vì thế mà bạn kém đi; và dù người khác khen bạn, bạn cũng không vì thế mà tốt hơn.

Cuộc sống vốn là thứ có cực kỳ nhiều bất công. Cho dù bạn là đàn ông, đàn bà hay người thuộc giới tính không xác định… Cuộc đời của ai cũng phải chịu những điều bản thân nghĩ rằng mình không đáng phải nhận. Tuy vậy, ở trong những đoạn cảm xúc tiêu cực như thế, cũng đừng đổ lỗi cho gia đình, hay đánh mất ý chí để vươn lên. Đừng tự bỏ cuộc trước khi kết quả ngã ngũ, bởi như thế bạn không chỉ bỏ lỡ cơ hội phát triển của chính mình, mà còn làm cho đối thủ thêm phần đắc ý.

Khi bạn theo đuổi thành công, ban đầu nó là ước mơ, về sau nó sẽ trở thành gánh nặng. Câu chuyện “mua nhà, mua xe” cũng giống như một cái giá phải trả để làm người mà đàn ông nhất định cần đi qua. Cuộc đời có thể luôn bất công nhưng cuộc sống thì lại rất công bằng khi đòi hỏi nỗ lực của bạn phải tương xứng với thành tựu bản thân hướng đến. 

Tôi tin là ở bất cứ lúc nào, trong một căn phòng nhỏ tại đâu đó, cũng đều có một con người đang cố gắng trong cô độc. Con người ấy sẽ nghĩ là mình cần phải thành công, bởi vì chỉ khi bản thân đạt tới được điểm bùng phát ấy, cuộc sống này mới có thể đối xử với họ nhân từ hơn một chút. Cũng với con người ấy, nếu gặp chuyện gì đó, họ cũng sẽ nghĩ rằng bản thân mình là người có lỗi đầu tiên. Vì thế mà họ sẽ phải dằn vặt, trăn trở, tự sửa đổi bản thân mình như thể điều ấy là một việc cần thiết để sinh tồn.

Có lẽ chỉ có trời mới hiểu những con người như thế đã tự dốc cạn bản thân ra để nhìn xem dưới đáy chai hình ảnh phản chiếu của mình là gì bao nhiêu lần; rồi một ngày nào đó lại trải qua một biến cố khiến họ phải nghiền vụn chính mình thành từng hạt bụi, rồi sắp xếp lại từng thứ nhỏ nhất trong thói quen suy nghĩ, sinh hoạt lẫn làm việc từng chút một. Họ sẽ cứ làm thế, tự huỷ đi con người cũ của chính mình, tự xây lại mọi thứ từ tờ giấy trắng cho đến ngày có thể trở thành một thứ ánh sáng thuần khiết và chói lọi có thể cắt xuyên qua tất cả gian khổ của cuộc đời này để thành công.

Ngày trước tôi cứ nghĩ trên đời có hai loại người là người tốt và người xấu. Sau này tôi mới hiểu, hoá ra trên đời chỉ có một số rất ít người có thể biến đau thương thành động lực, luôn giữ một ý chí mãnh liệt để thành công mà không cần phải bán rẻ chính mình. Những người còn lại, sẽ bị mắc kẹt ở trong não trạng tiêu cực đó mà tiếp tục làm tổn thương đến cả những con người xung quanh.

Có thể nhiều bạn trẻ sẽ thấy rằng bài viết này tiêu cực. Nhưng thực sự thì bài viết chỉ nói về sự thật, bạn cảm thấy tiêu cực là bởi bạn vẫn chưa đủ bản lĩnh để chấp nhận nó. Đến lúc hiểu được rồi, bạn sẽ thấy trong những lời đó thuần tuý là sức mạnh.

- Lu -